بازشناسی اصول طراحی شهری میادین شکل گرفته در دوره پهلوی اول

هر نسلی در زندگی خود به شیوه یا شیوه‌هایی در شهر و فضاهای آن تصرف می‌کند و با دانش فنی و تاریخی از یک طرف و تحولات مربوط به زمان خود از طرف دیگر به تولید فضاهای عمومی و خصوصی می‌پردازد؛ هرگونه مداخله در فضاهای شهری گذشته نیازمند شناخت بیشتر شهرها و سرگذشت آنها در طول تاریخ است. در اواخر دورة قاجار و اوایل دورة پهلوی اول به موازات تحولات واقع در غرب، استفاده از روش‌های طراحی شهریِ متداول در غرب در ترکیب با روش‌های سنتی رواج یافت و به مرور زمان در دورة پهلوی اول انقطاعی تاریخی در اصول و روش‌های بومی طراحی شهری صورت گرفت. هدف پژوهش بازشناسی اصول طراحی شهری و زمینه‌های مرتبط با آنها در شکل‌گیری میادین دورة پهلوی اول است. راهبرد این پژوهش تفسیری   -تاریخی بوده و روش گردآوری داده‌ها ترکیبی از روش‌های کتابخانه‌ای و میدانی است. جامعة آماری این پژوهش میادین ساخته شده در دورة پهلوی اول (1320-1300) است؛ و نمونة آماری 28 میدان از میادین شکل‌ گرفته در دورة پهلوی اول در شهرهای مهم ایران است. در این ارتباط ابتدا زمینه‌های مؤثر در شکل‌گیری فضاهای جدید شهری در دورة پهلوی اول مورد بررسی قرار گرفت که عبارتند از زمینه‌های نوسازی شهری، سبک زندگی، اجتماعی-فرهنگی و تکنولوژی. سپس زبان اصول طراحی شهری براساس ابعاد طراحی شهری کرمونا تدوین شد. نتایج نشان می‌دهد که زبان طراحی در ارتباط با ابعاد مورد نظر در شکل‌گیری فضاهای شهری همگام با تحولات رخ داده در زمینه‌های شکل‌ دهندة آن مرتبط است. در واقع تفاوت تحولات رخ داده، و البته گسسته با تحولات تاریخی پیشتر از آن، موجب تحولات عمده در شکل‌گیری فضاهای شهری با زبان طراحی جدید شده و به گسست زبان طراحی شهری در دوران پیشتر از خود منجر شده است. البته این گسست نه به‌ طور کامل بلکه می‌توان تا حدودی زبان طراحی شهری قبل از دورة پهلوی اول را در طراحی جداره‌های میدان هنوز مشاهده کرد